ERDOĞAN VE ALİYEV ‘ŞUŞA BEYANNAMESİ’NE İMZA ATTI

Erdoğan Ve Aliyev, Baş Başa Görüşmelerinin Ardından Şuşa Valiliği Bahçesinde Düzenledikleri Ortak Basın Toplantısında İmzaladıkları Beyannamede, Azerbaycan’ın Ve Bir Bütün Olarak Türk Dünyasının Eski Kültür Beşiği Şuşa Görüşmesinin Tarihi Önemine Vurgu Yapıldı.

İki Ülkenin, Aralarında İmzalanmış Tüm Uluslararası Belgelere Ve Bununla İlgili 13 Ekim 1921 Tarihli Kars Antlaşması’na Sadık Olduklarını Onayladıkları Belirtilen Beyannamede, Şunlar Kaydedildi:

“9 Şubat 1994’de İmzalanan ‘Türkiye Cumhuriyeti Ve Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Dostluk Ve Çok Yönlü İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Anlaşma’ İle ‘Türkiye Cumhuriyeti Ve Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında İşbirliği Ve Karşılıklı Yardımlaşma Protokolü’, Ayrıca 16 Ağustos 2010’da İmzalanan ‘Türkiye Cumhuriyeti Ve Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Stratejik Ortaklık Ve Karşılıklı Yardım Anlaşması’na Dayanarak, İki Ülke Ve Halkları Arasındaki Dostluk Ve Kardeşlik Bağlarından Hareketle Türkiye Ve Azerbaycan Arasındaki İlişkilerin Niteliksel Olarak Yeni, Müttefiklik Düzeyine Çıkarılmasının İki Ülke Ve Halklarının Çıkar Ve Menfaatlerine Hizmet Ettiğinin Altını Çizerek, Ortak Çıkarların Korunmasında Her İki Ülkenin Siyasi, Ekonomik, Savunma, Kültür, İnsani, Sağlık, Eğitim, Sosyal, Gençlik Ve Spor Alanlarındaki İmkan Ve Potansiyelinin Birleştirilmesinin Öneminin Farkında Olarak Uluslararası Hukukun İlke Ve Normlarının Yanı Sıra BM Şartı’na Uygun Olarak Küresel Ve Bölgesel Barış, İstikrar Ve Güvenliğin Sağlanmasında Ortak Çabaların Sürdürülmesinin Önemi Vurgulandı.”

Ortak Çıkarlara Dayalı Bölgesel Ve Uluslararası Stratejik Konulardaki Faaliyetlerin Karşılıklı Şekilde Koordinasyonunun Gerekliliği Belirtilen Beyannamede, Şu İfadelere Yer Verildi:

“Türkiye Ve Azerbaycan’ın Bağımsızlığı, Egemenliği, Toprak Bütünlüğü, Uluslararası Düzeyde Kabul Görmüş Sınırlarının Dokunulmazlığı Gibi Milli Çıkarlara Dayanan Konularda İkili Ve Çoklu Formatlarda Dayanışma Ve Karşılıklı Yardım İlkelerinden Yola Çıkarak, Türk Dünyasının Sürekli Olarak Gelişimine Yönelik Karşılıklı Faaliyetlerin Bölgesel Ve Uluslararası Düzeyde İleriye Götürülmesiyle İlgili Çabaları Birleştirerek, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün Ve Azerbaycan Halkının Umummilli Lideri Haydar Aliyev’in Bilgece Söyledikleri ‘Azerbaycan’ın Sevinci Sevincimiz, Kederi Kederimizdir’ Ve ‘Tek Millet, İki Devlet’ Sözlerinin Halklarımızın Milli-Manevi Serveti Olarak Değerlendirildiğini Özellikle Vurgulayarak, Türkiye Ve Azerbaycan Arasındaki İkili İlişkilerin Daha Da Genişletilmesi Ve Derinleştirilmesi Perspektiflerini Her Yönüyle İnceleyerek Beyan Ederler.”

SİYASİ DİYALOĞUN HER DÜZEYDE SÜRDÜRÜLMESİNİN ÖNEMİ VURGULANDI

Tarafların, İki Dost Ve Kardeş Ülke Arasındaki Stratejik Düzeyde Gelişmekte Olan İlişkilerin Durumundan Memnuniyetlerini İfade Ederek Siyasi Diyaloğun Her Düzeyde Sürdürülmesinin Ve Yüksek Düzeyli Karşılıklı Ziyaretlerin Önemini Belirttikleri Beyannamede Taraflar, Büyük Gururla Azerbaycan’ın 44 Gün Süren Vatan Savaşı’nda Zafer Kazanarak, Ermenistan’ın 30 Yıldır Süren Saldırgan Politikasını Durdurduğunu, Topraklarını İşgalden Kurtardığını, Tarihi Adaleti Ve Uluslararası Hukuku Yeniden Sağladığını İfade Etti.

Azerbaycan, Ermenistan’ın 30 Yıl Süren Saldırısına Son Verilmesinde, İşgal Edilmiş Toprakların Kurtarılmasında, Toprak Bütünlüğünün Sağlanmasında Türkiye’nin Manevi-Siyasi Desteğine Yüksek Değer Verdiği Vurgulanan Beyannamede, Taraflar, Kafkasya Bölgesinde İstikrar Ve Güvenliğin Pekiştirilmesi, Ekonomi Ve Ulaştırma Alanındaki Tüm Bağların Yeniden Sağlanması, Ayrıca Bölge Devletleri Arasındaki İlişkilerin Normale Dönüştürülmesi Ve Uzun Vadeli Barışın Sağlanması Yönündeki Çabalarını Sürdüreceklerini Kaydetti. Bu Kapsamda, Azerbaycan’ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’nin Özel Coğrafi Konumu Dikkate Alınacağına Vurgu Yapıldı.

Azerbaycan’ın İşgalden Kurtarılan Topraklarında Türkiye-Rusya Ortak Merkezi’nin Faaliyetlerine Türkiye’nin Katkılarının Bölgedeki Barış, İstikrar Ve Refahın Sağlanmasında Önemli Rol Oynadığı Kaydedildi.

Beyannamede, Türkiye Ve Azerbaycan Bağımsızlık, Egemenlik, Toprak Bütünlüğü, Uluslararası Düzeyde Tanınmış Sınırların Dokunulmazlığı, Devletlerin İç İşlerine Karışmama İlkelerine Dayanarak Müttefiklik İlişkilerinin Kurulmasının Siyasi Ve Hukuki Mekanizmalarını Belirleyeceği Bildirildi.

İSTİKRAR MESELELERİNİN ÇÖZÜMLENMESİNDE ORTAK ÇABA GÖSTERİLECEK

Taraflar, Dış Politikadaki Koordinasyonun Ve Düzenli İkili Siyasi İstişarelerin Gerçekleştirilmesinin Önemini Belirterek, Bu Yönde Türkiye Ve Azerbaycan Arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Çerçevesindeki Faaliyetlerin Önemini Vurguladı.

Tarafların, Kendi Ulusal Çıkar Ve Menfaatlerini Koruma Ve Sağlamaya Yönelik Bağımsız Dış Politika Yürüttüklerinin Altı Çizilen Beyannamede, Şunlar Kaydedildi:

“Taraflar, Bölgesel Ve Uluslararası Düzeyde İstikrar Ve Refah Üzerinden Barış, Dostluk Ve Samimi Komşuluğa Dayalı Uluslararası İlişkilerin Geliştirilmesi, Ayrıca İhtilaflar İle Bölgesel Ve Küresel Güvenlik Ve İstikrar Meselelerinin Çözümlenmesi Yönünde Ortak Çaba Gösterirler.

Taraflar, Güncel, Karşılıklı İlgi Uyandıran Uluslararası Konularda Dayanışma Ve Karşılıklı Destek Sergileyerek Yakın Veya Örtüşen Tutumlardan Yola Çıkarak İkili İş Birliğini Derinleştireceklerdir Ve BM, AGİT, Avrupa Konseyi, Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, İİT Dahil Uluslararası Ve Bölgesel Kuruluşlar Çerçevesinde Birbirine Karşılıklı Destek Vereceklerdir.

Taraflardan Herhangi Birinin Kanaatine Göre Onun Bağımsızlığına, Egemenliğine, Toprak Bütünlüğüne, Uluslararası Düzeyde Tanınmış Sınırlarının Dokunulmazlığına Veya Güvenliğine Karşı Üçüncü Bir Devlet Veya Devletler Tarafından Tehdit Ve Saldırı Gerçekleştirildiğinde, Taraflar, Ortak İstişareler Yapacak Ve Bu Tehdit Veya Saldırının Önlenmesi Amacıyla BM Şartı’nın Amaç Ve İlkelerine Uygun Girişimlerde Bulunacak, Birbirine BM Şartı’na Uygun Şekilde Gerekli Yardımı Yapacaklardır. Bu Yardımın Kapsam Ve Biçimi İvedi Yapılan Görüşmeler Yoluyla Belirlenerek Ortak Tedbirler Alınması İçin Savunma İhtiyaçlarının Karşılanmasına Karar Verilecek Ve Silahlı Kuvvetlerin Güç Ve Yönetim Birimlerinin Koordineli Faaliyeti Sağlanacaktır.”

İKİ ÜLKE SİLAHLI KUVVETLERİNİN MODERNİZASYONUNA YÖNELİK ORTAK ÇABA DEVAM EDECEK

Tarafların, Güvenlik Konseylerinin Milli Güvenlik Konularında Düzenli Olarak Ortak Toplantılar Düzenleneceğine İşaret Edilen Beyannamede, Bu Toplantılarda Ulusal Çıkarların, Tarafların Çıkarlarını Etkileyen Bölgesel Ve Uluslararası Güvenlik Konularının Müzakeresinin Yapılacağı İfade Edildi.

Tarafların, İki Kardeş Ülke Silahlı Kuvvetlerinin Çağın Gereklerine Uygun Olarak, Yeniden Yapılandırılması Ve Modernizasyonuna Yönelik Ortak Çaba Göstermeye Devam Edeceği Bildirilen Beyannamede, Taraflar, Ermeni İşgalinden Kurtarılan Rayonlarda Başta Mayınlı Arazilerin Temizlenmesi Olmak Üzere, Hayatın Normalleştirilmesi Faaliyetlerini Destekleyeceği Belirtildi.

Beyannamede Şu İfadelere Yer Verildi:

“Taraflar, Savunma Yeteneklerinin Ve Askeri Güvenliğin Güçlendirilmesine Yönelik Personel Mübadelesini, Ortak Eğitim Ve Tatbikatların Düzenlenmesini, İki Ülke Silahlı Kuvvetlerinin Birlikte Çalışabilirliğinin Artırılmasını, Modern Teknolojilere Dayalı Silah Ve Mühimmatların Yönetilmesinde Yakın İş Birliğini Ve Bu Amaçla Yetkili Kurum Ve Kuruluşların Koordineli Faaliyetinin Sağlanmasını Teşvik Edeceklerdir. Türkiye Ve Azerbaycan Diğer Dost Devletlerin Orduları İle Birlikte Askeri Tatbikatların Düzenlenmesini Destekleyeceklerdir.

Taraflar, Ulusal Ve Uluslararası Yükümlülüklerini Göz Önünde Bulundurmak Suretiyle, Deniz, Hava Ve Uzay Alanında Karşılıklı Teknoloji Paylaşımında Bulunarak, Müşterek Yeteneklerin Geliştirilmesi Maksadıyla Ortak Projelerin Yürütülmesini Teşvik Edecek Ve Karşılıklı Savunma Sanayii Teknolojilerinin Geliştirilmesine Olumlu Katkı Sağlayacak, Sahip Oldukları Silah Ve Mühimmatla Teçhiz Edecek, Bunların Üretim Teknolojilerini Karşılıklı Şekilde Teşvik Edecek Ve Halihazırda Ülkelerinde Mevcut Olmayan Üretim Alanlarının Oluşturulmasını, Ortak Araştırma Ve Üretim Faaliyetleri Gerçekleştirilmesini, İki Ülke Savunma Sanayi Kurumlarının Teknoloji, Askeri Ürünler Ve Hizmetler Alanında Yerli Ve Uluslararası Pazarda İş Birliği Yapmasını Destekleyeceklerdir.”

SİBER GÜVENLİK ALANINDA İŞ BİRLİĞİ DAHA DA GELİŞTİRİLECEK

Tarafların, İki Devlet Arasında Geliştirilen Ve Onların Çıkarlarına Uygun Askeri-Siyasi İş Birliğinin Üçüncü Devletlere Karşı Olmadığını Belirttiği Beyannamede, Siber Güvenlik Alanında İş Birliğinin Daha Da Geliştirilmesinin Önemi Vurgulandı. Bu Alanda Ortak Bilimsel Araştırma Çalışmaları Yapılacağı, Uzman Eğitimi, Karşılıklı Teknik İş Birliğinin Teşvik Edileceği Bildirildi.

Beyannamede, Taraflar, Ticari-Ekonomik İlişkilerde Ulusal Ekonomilerinin Ve İhracatın Çeşitlendirilmesi, Aynı Zamanda Geleceğe Dönük Alanlarda Ortak Üretimin Oluşturulması, Yatırım Alanındaki İş Birliğinin Karşılıklı Faydalı Gelişimi İçin Daha Elverişli Ortamın Geliştirilmesi Yönünde Çabalarını Yoğunlaştıracakları, Bu Hususta, Türkiye Ve Azerbaycan Ürünleri Serbest Dolaşımının Sağlanması Mekanizmalarının Oluşturulması Yönünde Gerekenleri Yapacakları Kaydedildi.

Tarafların, Bölgenin Ve Avrupa’nın Enerji Güvenliğine Katkı Veren, Doğal Gaz Kaynak Ve Güzergah Çeşitlendirmesi Sağlayan Stratejik Güney Gaz Koridorunun Hayata Geçirilmesinde Türkiye Ve Azerbaycan’ın Öncü Rolüne İşaret Edilen Beyannamede, “Taraflar, Güney Gaz Koridorunun Etkili Biçimde Kullanılması Ve Daha Da Geliştirilmesine Yönelik Çabaları Koordineli Şekilde Sürdüreceklerdir. Taraflar Ayrıca Küresel Enerji Sektöründeki Gelişmeleri De Dikkate Alarak, Bölgenin Enerji Arz Güvenliğinin Pekiştirilmesini Teminen Elektrik Alanında Da Bölgesel İş Birliğine Katkı Sağlayacak Çabaların Artırılarak Sürdürülmesi Konusundaki Niyetlerini Ortaya Koyarlar.” Vurgusu Yapıldı.

İki Ülkenin Topraklarından Geçen Doğu-Batı/Orta Uluslararası Ulaştırma Koridorunun Rekabet Kabiliyetinin Artırılması Amacıyla Karşılıklı İş Birliğini Pekiştirecekleri Bildirilen Beyannamede, Şu İfadelere Yer Verildi:

“Türkiye Ve Azerbaycan Akıllı Ulaşım Sistemleri Teknolojilerinden İstifade Ederek, Uluslararası Ulaştırma Koridorlarının Türkiye-Azerbaycan Bölümlerinde Transit-Ulaştırma Potansiyelini Daha Da Geliştireceklerdir. Taraflar, Türkiye Ve Azerbaycan’ı Birleştiren Azerbaycan Batı Rayonları İle Azerbaycan’ın Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Arasındaki Koridorun (Zengezur Koridoru) Açılmasının Ve Söz Konusu Koridorun Devamı Olarak Nahçıvan-Kars Demiryolunun İnşaatının İki Ülke Arasındaki Ulaştırma-İletişim İlişkilerinin Yoğunlaştırılmasına Önemli Katkı Sağlayacağını Belirtirler.

Taraflar, Türkiye İle Azerbaycan Arasındaki İlişkilerin Mevcut Seviyesinin Genel Bölgesel Ve Uluslararası Barış Ve İstikrara Katkıda Bulunmakta Olduğunu, İlişkilerin Sadece İki Ülkeye Değil, Aynı Zamanda Bölgeye Barış Ve İstikrar Getirerek, Başta Bölge Ülkeleri Olmak Üzere Uluslararası Toplumun Huzur, Barış Ve Çıkarlarına Da Hizmet Edeceğini Vurgular.”

AZERBAYCAN, TÜRKİYE’NİN TERÖRİZME KARŞI YÜRÜTTÜĞÜ MÜCADELEYİ KATİ SURETTE DESTEKLEYECEK

Beyannamede, Tarafların, Bölgesel Ve Uluslararası İstikrar Ve Güvenliği Olumsuz Etkileyen Çeşitli Tehdit Ve Çağrılara, Özellikle Terör, Onun Tüm Şekil Ve Tezahürlerine, Finansmanına, Aynı Zamanda Kitle İmha Silahlarının Yayılmasına, Organize Suçlara, Kara Para Aklanmasına, Uyuşturucu Kaçakçılığına, İnsan Ticaretine, Yasadışı Göçe Karşı Mücadele Alanında Ortak Çaba Ve İş Birliklerini Genişletecek Ve Derinleştirecekleri Kaydedildi.

Azerbaycan, Türkiye’nin Egemenliğine, Toprak Bütünlüğüne, Sınırlarının Dokunulmazlığına, İstikrar Ve Güvenliğine Yönelik Tüm Eylemleri, Aynı Zamanda Terörün Tüm Şekil Ve Tezahürlerini Kınadığı Bildirilen Beyannamede, Türkiye’nin Terörizme Karşı Yürüttüğü Mücadeleyi Kati Surette Destekleyeceği Vurgulandı.

Tarafların, Çeşitli Ülkelerde Yaşayan Türk Ve Azerbaycan Diasporaları Arasındaki İş Birliğinin Daha Sıkı Şekilde Geliştirilmesi, Onların Maruz Kaldıkları Genel Sorunlar Karşısında Birlikte Adım Atılması Ve Devamlı Dayanışma Sergilenmesi Amacıyla Gayretlerini Birleştirecekleri Kaydedilen Beyannamede, Tarafların Ülkelerinin Tanıtımı Ve Ulusal Çıkarlarının Korunmasına Dair Tarihi Gerçeklerin Dünya Kamuoyuna Duyurulmasında Diaspora Faaliyetinin Koordinasyonunu Ve Karşılıklı Desteğini Teşvik Edeceği Belirtildi.

TÜRKİYE-AZERBAYCAN MEDYA PLATFORMU

Ermenistan’ın Türkiye’ye Karşı Asılsız İddialarının, Tarihin Çarpıtılması Ve Tarihi Gerçeklerin Tahrif Edilerek, Siyasallaştırılması Girişimlerinin Bölgede Barış Ve İstikrara Zarar Verdiği Vurgulanan Beyannamede, Şunlar Kaydedildi:

“Bu Çerçevede 1915 Yılı Olaylarına İlişkin Olarak Kendi Arşivlerini Açan Türkiye’nin, Ermenistan’daki Ve Diğer Ülkelerdeki Arşivlerin Açılması Ve Bu Konuda Tarihçiler Tarafından Araştırmaların Yapılmasına Yönelik Çabalarını Desteklemektedirler.

Taraflar, 10 Aralık 2020’de İmzalanan ‘Türkiye Cumhuriyeti İle Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Medya Alanında Stratejik İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı’na Uygun Olarak Türkiye-Azerbaycan Medya Platformunun Olanaklarını Göz Önünde Bulundurarak, İki Ülkenin İlgili Kurumları Arasında Enformasyon, İletişim Ve Sosyal Diplomasi Alanlarındaki İş Birliğini Daha Da Güçlendirecek Ve Bu Çerçevede Dışişleri Bakanlıkları Arasında Sürekli Olarak Enformasyona İlişkin Sık Görüşmeler Ve Değişimler Yapılacaktır.

Taraflar, Parlamentolar Arası İş Birliğinin Daha Da Güçlendirilmesi Ve Bu Yönde Karşılıklı Faaliyetin Artırılmasını Teşvik Ederler. Taraflar, İki Halkın Ortak Değerlerinin Önemli Tezahürlerine Gerekli Sosyal Desteğin Gösterilmesini Sağlayacak, Tarihi Ve Kültürel Mirasların Korunması İçin Ortak Faaliyet Gerçekleştireceklerdir. Taraflar, Türk Dünyasının Birlik Ve Refahına Hizmet Edecek Ulusal Ve Uluslararası Çabaların Artırılmasına Dikkat Çektiler. Taraflar, Türk Kültür Mirasının Uluslararası Düzeyde Tanıtımı Ve Teşviki Alanında Ortak İş Birliğini Güçlendireceklerdir.

Taraflar, Türk Dayanışmasının Daha Da Pekiştirilmesi Amacıyla Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyi, Türk Akademisi, Türk Kültür Ve Mirası Vakfı, TÜRKSOY Ve Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi Çerçevesinde Gerçekleştirilen Faaliyetlere İvme Kazandıracaklardır. Taraflar, Bir Tarafın Vatandaşlarının Diğer Tarafın Topraklarına Kimlik Kartı İle Seyahat Etmelerine Dair Kabul Edilen Anlaşmadan Duydukları Memnuniyeti İfade Ediyor Ve Söz Konusu Anlaşmanın Halklarımız Arasındaki Yakınlık Ve İnsanlar Arasındaki İlişkiler Açısından Müstesna Önemini İfade Ederek, Bir Tarafın Vatandaşlarının Diğer Tarafın Topraklarında İkamet Etme Hakkı Elde Etmelerini Mütekabiliyet İlkesine Dayalı Olarak Kolaylaştırmak İçin Gerekli Çalışmaların Yapılmasını Takdir Ederler. Taraflar, Gerekli Devlet Desteğini Sağlayarak Halkları Arasındaki Ortak Değerlere Dayalı Yakın İlişkileri İnsani, Sosyal Güvenlik, Bilimsel, Eğitim, Sağlık, Kültür, Gençlik Ve Spor Alanlarında Daha Da Geliştirecek Ve Derinleştireceklerdir. Bu Amaçla, İki Ülkenin İlgili Kurumları Tarafından Ortaklaşa Olarak Sürekli Faaliyetler Gerçekleştirilecektir.”