HADİSLE MÜJDELENEN KUTLU FETHİN 567. YIL DÖNÜMÜ

Orta Çağ’ın En Güçlü Kara Ve Deniz Kalelerinin, Fatih Sultan Mehmet’in Kuşatma Teknikleri, Ateşli Silahları Ve Düzenli Askeri Gücü Karşısında Yenildiği İstanbul’un Fethinin 567. Yıl Dönümü Kutlanıyor.

Dünyanın En Büyük, Önemli Ve Güzel Şehirlerinden Biri Olan İstanbul, Tarih Boyunca Coğrafi Konumu Ve Doğal Güzellikleri Dolayısıyla 1453’teki Fethinden Önce De 28 Kez Kuşatıldı.

Napolyon’un “Dünya Tek Devlet Olsa Başkenti İstanbul Olurdu.” Dediği, Nedim’in “Bu Şehr-İ Stanbul Ki Bi-Misl Ü Bahadır. Bir Sengine Yek-Pare Acem Mülkü Fedadır.” Diyerek Eşsizliğine Vurgu Yaptığı İstanbul, En Kadim Medeniyetlerin Varlıklarını Taçlandırdıkları Yer Oldu.

İstanbul’u, M.Ö. 340’ta Makedonya Kralı Phillippe, M.Ö. 194’te Roma İmparatoru Septim Severus, M.S. 616’da İran Hükümdarı Keyhüsrev, M.S. 626’da İranlılar Ve Avar Türkleri, M.S. 665’te Emevi Halifesi Muaviye, M.S. 667’de Emevi Halifesi Muaviye, M.S. 672’de Emevi Halifesi Muaviye, M.S. 712’de Emevi Halifesi I. Velid, M.S. 722’de Emevi Halifesi I. Velid, M.S. 782’de Abbasiler, M.S. 854’te Abbasi Halifesi Mütevekkil, M.S. 864’te Ruslar, M.S. 869’da Abbasi Halifesi Mütevekkil, M.S. 936’da Ruslar, M.S. 959’da Macarlar, M.S. 970’te Abbasiler, M.S. 1203’te Latinler, M.S. 1302’de Venedikliler, M.S. 1348’de Cenovalılar, M.S. 1391-1396’da Osmanlı Padişahı 1. Bayezid, M.S. 1412’de Osmanlı Şehzadesi Musa Çelebi, M.S. 1422’de Osmanlı Padişahı 2. Murad, M.S. 1437’de Cenovalılar’ın Yanı Sıra Atilla’nın, Vikinglerin, Bulgarların Ve Gotların Kuşattığı Tarih Kaynaklarında Yer Alıyor.

GÜN GÜN İSTANBUL’UN FETHİ

Araştırmacı-Yazar Ali Erkmen’in Kaleme Aldığı ”1453 Konstantinopolistanbul” Adlı Kitap Da Tarihin En Büyük Ve En Görkemli Kuşatmalarından Birisi Olan İstanbul’un Fethini Gün Gün Gözler Önüne Seriyor.

Gazetemizin Kitaptan Derlediği Bilgiye Göre, Babasının Ölüm Haberini Sancak Beyi Görevini Yürüttüğü Manisa’da Öğrenen Şehzade Mehmet, 15 Gün Sonra Edirne’ye Geldi Ve Henüz 19 Yaşına Basmadan 18 Şubat 1451’de Osmanlı Devleti’nin Padişahı Sıfatıyla İkinci Kez Tahta Çıktı.

O Dönemde Anadolu’da, Osmanlı Devleti’ne Ait Olmayan En Önemli Yer Anadolu Ve Rumeli’nin Kalbi, Konstantinopolis’ti. Sultan 2. Mehmet Tahta Çıkar Çıkmaz Konstantinopolis’i Fethetme Düşüncesini Kafasında Canlandırmaya Başladı.

Padişah, Bu Amaçla Karadeniz Yoluna Hakim Olabilmek İçin Anadolu Hisarı’nın Tam Karşısına Rumeli Hisarı’nı Yaptırdı. Rumeli Hisarı’nın Temellerini, Utarid Mabedi’nin Bulunduğu Yere Koyduran Sultan 2. Mehmet, Hisar Duvarlarının ”Muhammed” Kelimesini Bir Araya Getiren, Arap Harfleri Şeklinde Olmasını, Her ”M” Harfi Yerine Bir Kule Yapılmasını Buyurdu. 1452 Yılının Ağustos Sonlarına Doğru, Rumeli Hisarı Bitirildi.

SAVAŞ KARARI

Sultan 2. Mehmet, 1452 Yılı Haziran Ayında Epivatos (Selimpaşa) Köyünde Osmanlı Askerleri İle Bizanslı Çobanlar Arasında Çıkan Kavga Sonunda, Bizans’a Savaş İlan Etti. Bizans İmparatoru Da Şehrin Kapılarının Örülmesini Emrederek, Savaşa Karşı İlk İcraatını Başlattı. Bu Olay, Bizans İmparatorluğu’nun Düşüşüne Sebep Olacak Savaşın Bahanesi Sayıldı.

2.Mehmet, 1 Eylül 1452’de Konstantinopolis Surlarının Önünden Hareket Ederek, Savaşa Hazırlanmak Üzere Edirne’ye Doğru Yola Çıktı. Konstantinopolis’i Fethetmek İçin Karadan Ve Denizden Kuşatmanın Hesaplarını Yapan Sultan 2. Mehmet, Bir Yandan Da Surlara Büyük Zararlar Verebilecek Güçlü Topların Üretilebilmesi İçin Araştırmalar Yaptı. Karadan Ve Denizden Yapılacak Kuşatmada Gereken Donanmanın Hazırlanmasına Hız Verildi.

HOCALARDAN ASKERLERE MORAL DESTEĞİ

Bu Süreçte Sultan 2. Mehmet’in Hocaları Akşemseddin, Molla Gürani, Molla Fenari, Kara Şemseddin, Molla Hüsrev, Emir Buhari, Cebe Ali, Ensar Dede Ve Diğer Din Adamlarının Verdikleri Manevi Destek, Osmanlı Askerlerinin Cesaretlenmelerini Sağladı.

Konstantinopolis’i Fethetmek İçin Karadan Ve Denizden Tam Kuşatmak Gerektiğini Ve Surları Harap Edecek Topçu Kuvveti Olmazsa Bir Netice Almanın Çok Güç Olacağının Farkında Olan Sultan 2. Mehmet, Hazırlıklarını Da Bu Doğrultuda Yürüttü.

Osmanlı’ya Hizmet Teklifinde Bulunan Urban İsimli Macar Top Döküm Ustasının Yaptığı İlk Top Boğaz’a Yerleştirildi Ve Bu Top Sayesinde İstanbul Boğazı’nı İzinsiz Geçmek İsteyen Venedikli Antonio Rizzo’nun İdaresindeki Gemi Batırıldı. Bu Topun Başarısı Surları Yıkabilmek İçin Daha Çok Ve Büyük Topların Yapımına İhtiyaç Olduğunu Gösterdi Ve Edirne’de Büyük Top Dökümü İşi Başlatıldı.

Edirne’de Yeni Dökülen Büyük Top, 62,8 Santimetre Çapındaydı. Her Biri 600 Kilogram Ağırlığında Taş Gülleler Atabilecekti.

En Önemli Meselelerden Biri De 100 Bin Kişilik Osmanlı Ordusunun Yiyecek İhtiyacının Karşılanmasıydı. Ordunun Yanı Sıra Askerleri Ve Ordunun Ağırlıklarını Taşıyan Hayvanların Beslenmelerinin Temini De Gerekliydi. Tüm Hazırlıklar İçin Çalışmalar Başladı.

HAZIRLIKLAR, 1453 YILININ ŞUBAT AYINDA TAMAMLANDI

Fetih İçin Yapılan Büyük Hazırlıklar 1453 Yılının Şubat Ayında Tamamlandı. Şubat Ayının Birinde 3 Büyük Top, Dökümhanenin Önünde Sıralandı. Topları Çekecek Arabalara Öküzler Bağlandı, Hareket Zamanı Beklendi. Her Büyük Top İçin 50 Öküz Bağlandı, Topların Kontrolden Çıkmaması İçin Her Topun Sağına Ve Soluna 50’şer Asker Konuldu.

Önden Giderek Kazma Ve Kürekle Yol Düzeltecek 200 Kişi Ve 50 Marangoz Malzemeleriyle Hazır Bekledi. Yedek Öküzler, Hayvanların Ve Askerlerin Yiyecek, İçecek Ve Diğer Ağırlıklarını Taşıyan Katırlar, Develer Uzun Bir Kuyruk Oluşturdu. 400 Kişilik Topçu Birliği, Başlarında Topçubaşı, Dökümcübaşı, Ocak Kethüdası, Ocak Çavuşu, Çorbacı, Döküm Ustaları Yola Çıkmak İçin Sultanın Gelmesini Bekledi.

Sabah Namazını Kıldıktan Sonra Dökümhaneye Gelen Sultan 2. Mehmet’in Emriyle Bizans İmparatorluğu’nun Yok Olmasını Sağlayacak Toplar, Konstantinopolis’e Doğru Yola Koyuldu.

TOPLAR, EDİRNE’DEN İSTANBUL’A 64 GÜNDE GETİRİLDİ

Trakya’nın Kar Ve Çamuru, Topçubaşıya Ömrünün En Zor Anlarını Yaşattı. Büyük Toplar, 64 Günlük Zorlu Bir Yürüyüşten Sonra Konstantinopolis Önlerine Geldi. Rumeli Ordusunun Büyük Bir Kısmı, Büyük Topların Hareketinden Yaklaşık 2 Ay Sonra Edirne’den Hareket Etti Ve 10 Gün Sonra Konstantinopolis’e Vardı.

Sultan 2. Mehmet De 1. Constantine’nin 1058 Yıllık Şehrini Fethetmek Amacıyla 23 Martta Edirne’den Yola Çıktı. 5 Nisan Günü Konstantinopolis Önlerine Gelen Sultan 2. Mehmet Ve Osmanlı Ordusunun Büyük Bir Kısmı, Surların 3 Kilometre Uzağında Konakladı. Konstantinopolis Kuşatması Böylece Başlamış Oldu.

Sultan 2. Mehmet, Kuşatma Hazırlıklarını Bitirdikten Sonra İmparatora Mahmud Paşa’yı Elçi Olarak Yollamaya Karar Verdi. 2. Mehmet, Boş Yere Kan Dökülmemesini, Şehri Teslim Etmeleri Halinde Halkın Mallarıyla Şehirden Ayrılmasına, Kendisinin De Mora’ya Gitmesine İzin Verileceğini Bildirdi. İmparator Constantine 11. Palaeologus, Şehrin Surlarının Kuvvetine, Batı’dan Yardımın Geleceğine, Hazırlıklarının Savunma İçin Yeterli Olduğuna Güvenerek Sultan 2. Mehmet’in Bu Teklifini Kabul Etmedi.

Bu Adımdan Sonra Konstantinopolis’i Savaşarak Almaktan Başka Çare Olmadığına İnanan Sultan 2. Mehmet, 6 Nisan Cuma Günü Kuşatmayı Başlattı.

KUŞATMA 54 GÜN SÜRDÜ

Kitapta Yer Alan Kronolojik Sıralamaya Göre 6 Nisan’da Başlayan Ve 29 Mayıs’ta Sona Eren Kuşatma Gün Gün Şöyle Gerçekleşti:

6 Nisan Cuma: Sultan 2. Mehmet’in Otağı, Topkapı İle Eğrikapı Arasındaki Lykus Deresi’nin Geçtiği Yere, Kara Surlarının Tamamını Görecek Bir Tepenin Üzerine Kuruldu. Kuşatma En Mükemmel Bu Tepeden Kontrol Edilebilirdi. Konstantinopolis, Sultan 2. Mehmet’in Gözleri Önünde Seriliydi; Elini Uzatsa Alacak Gibi…

9 Nisan: 2. Mehmet’in Kara Surlarını Kuşatmasından Sonra Donanmasının Da Her An Geleceğini Düşünen Bizans İmparatoru, Haliç’te Alınan Tedbirlerin Artırılmasını Emretti. Bu Doğrultuda, Koruma Altına Almak İçin Haliç’in Ağzına Gerilen Zincirin Gerisine 12 Gemi Demir Attı.

11 Nisan: Marmara Sahilinden Haliç’e Kadar Kara Surlarının Karşısında 14 Yerde Toplar, Ateşlenmeye Hazır Hale Geldi. En Büyük Top, Caligaria’nın Karşısına Konuldu. Caligaria’nın Karşısına Yerleştirilen Güllesi 390 Kilogram Ağırlığındaki Büyük Topun Yaptığı Birinci Atış, Konstantinopolis’i Zangır Zangır Titreterek, Savaşın Başladığını Bütün Dünyaya İlan Etti.

DONANMA, 145 GEMİDEN OLUŞUYORDU

12 Nisan: Gece Saat 03.00 Civarında Osmanlı Donanması Konstantinopolis Limanının Önlerine Geldi. Donanma Kürek Çekerek, Anadolu Yakası’na Doğru İlerledi Ve Çifte Sütunlar Denilen Yere Demir Attı. Osmanlı Donanması 12 Kadırga, 70-80 Fusta, 25 Nakliye Gemisi Ve Gerisi De Küçük Teknelerden Oluşan Toplam 145 Gemiden Oluşuyordu.

13 Nisan: Gece Gündüz Süren Top Ateşi, Surların Bazı Kısımlarında Önemsiz De Olsa Tahribatlara Başladı. En Büyük Topun Bir Defa Doldurulup Ateşlenmesi İçin 2 Saate İhtiyaç Vardı. Böylece Günde Ancak 8 Defa Atış Yapılabiliyordu. Fazla Isınmanın Önüne Geçebilecek Bir İmkan Bulunmadığı İçin Büyük Top Hasar Gördü. Bunun Üzerine 2. Mehmet’in Emriyle Diğer İki Büyük Top Her Atıştan Sonra Zeytinyağı İle Yağlanmaya Başladı.

20 Nisan: Bizans’a Yardım İçin Gelen Üç Cenova Ve Bir Sicilya Gemisi İle Osmanlı Askerleri Ayastefanos (Yeşilköy) Yakınlarında Savaştı. Deniz Savaşında Osmanlı Donanması Üstünlük Elde Edemedi Ve Geri Çekildi. Bu Durum Osmanlı Donanmasında Olumsuz Etki Yaratırken, Bizans Moral Buldu. Savaşta, 115 Asker Şehit Düştü.

Osmanlı Donanmasının Deniz Savaşındaki Başarısızlığından Hemen Sonra Akşemseddin Tarafından Sultan 2. Mehmet’e Yazılan Ve Saldırıların Devam Etmesinin Öneminin Ayetlerle Anlatıldığı Mektup, Osmanlı Ordusunu Motive Etti.

67 GEMİ KARADAN YÜRÜTÜLDÜ

21 Nisan: Bu Yenilgi Üzerine 2. Mehmet, Baltaoğlu Süleyman Bey’i Görevden Aldı Ve Yerine Hamza Bey’i Donanmanın Kaptanı Yaptı. 2. Mehmet, Haliç’e Girmesine Mani Olan Bu Engellerin Geçilememesine Kızarak, Haftalardır Düşündüğü Planladığı Ve Hazırlıklarını Yaptığı Gemileri Haliç’e İndirme Fikrini Gerçekleştirme Kararını Verdi.

22 Nisan: Orta Ve Küçük Boylarda 67 Gemi Eski Tophane Limanı’na Dökülen Kabataş Deresi Yatağından Yukarı Çekilmeye Başlanıp, Galata Arkasından Kasımpaşa Deresini Takip Ederek, Haliç’e İndirildi. Önce Küçük Teknelerin Çekilme İşlemi Başladı. Dere Yatağının Ağzından Çekilen Gemiler, Felekler Üzerine Konup Yavaşça Yürütüldü. Binlerce Kişi Tarafından Çekilen Gemiler, Galata Sırtlarına Doğru Yükselmeye Başladı. Tepeye Çıkarılan İlk Gemilerin Ardından İnişe Geçen Teknelerin Geriden Yokuşu Çıkan Gemileri Çekmesiyle 67 Gemi Çifte Sütunlar Mevkisinden Haliç’e İndirildi. Konstantinopolis, Artık Karadan Ve Denizden Tamamen Kuşatılmıştı.

23 Nisan: Çifte Sütunlar Mevkisinde Osmanlı Donanmasının Taarruz Etmesinden Korkan Bizans Donanması, Sabah Saatlerinde Haliç’te 67 Parça Osmanlı Gemisini Görünce Büyük Korku İçinde Kaldı. İmparator, Haliç’teki Osmanlı Donanmasına Karşı Ek Tedbirler Almak Zorunda Kaldı.

TÜNEL KAZMA BAŞARILI OLAMADI

11 Mayıs: Sultan 2. Mehmet, Paşalarıyla Yaptığı Toplantıda, Surların Altından Açılacak Bir Tünelle Şehre Girme Planlarını Anlattı.

13 Mayıs: Bir Yandan Surlara Saldırılar Sürerken Diğer Yandan Sırpların Aralıksız Çalışmasıyla Tünel Kazıları Zor Da İlerliyordu.

16 Mayıs: Bizanslılar, Kazıların Sesleri Şehirde Duyulunca Tüneli Fark Etti Ve Engelledi.

23 Mayıs: Sultan 2. Mehmet, İmparatora Son Kez Bir Elçi Daha Gönderdi Ama Teklifi Reddedildi.

25 Mayıs: Osmanlı Askerlerinin Açtığı 7. Tünel De Başarısızlıkla Sonuçlandı. 2. Mehmet, Çok Sayıda Cana Mal Olan Tünel Kazma İşinden Bir Netice Alamayacağına Kanaat Getirdi. Sultan 2. Mehmet, Zaferin Surlar Karşısındaki Topların Gücü Ve Osmanlı Askerlerinin Cesaretinden Sağlanacağı İnancıyla Genel Hücum Kararını 29 Mayıs Salı Günü Olarak Belirledi.

FETİH GÜNÜ

29 Mayıs Salı Saat 03.00’te Sultan 2. Mehmet, Saint Romanos Ve Çevresindeki Surların Karşısına Genel Hücum Emrini Verdi.

2.Mehmet, Peş Peşe Yapılan İki Hücumun Da Başarısız Olmasından Rahatsız Olmasına Rağmen Savaşın Sonuna Yaklaştığını Hissetti. Bizans’ın Gücü Artık Tükenmişti Ama Daha Hücuma Katılmamış Osmanlı Kuvvetleri Vardı.

En Şiddetli Mücadelenin Olduğu Beşinci Kapı (Pempton) Önündeki Siperler Dağılmıştı, Hendeğin En Dolu Olduğu Yer De Burasıydı. İkinci Hücum, Savunmanın Nefesini Kesmişti. Bu Durumu Gözleyen 2. Mehmet, Üçüncü Hücumun Yoğunluğunu Buraya Vermeye Karar Verdi. 2. Mehmet’in Son Hücumu Ve Son Kozu; Bu Bölge Olacaktı Ve Bu Hücum Yeniçerilerin Savaşı Olacaktı.

Yeniçeriler İle Bizans Askerleri Arasında Kıyasıya Bir Savaş Başladı. Bu Sırada İmparator Constantine 11. Palaeologus, Bir Tek Osmanlı Askerinin Şehre Girdiğini Görmeden, Askerleri Arasında, Osmanlı Askerlerinin Kılıç Darbeleriyle Öldü. Böylece Savunma Kalktı Ve Panik Başladı. Kapı Önünde Geçen Mücadele, Osmanlı Askerlerinin Galibiyetiyle Son Buldu. Osmanlı Askerleri, Pempton Kapısından İçeri Girdi.

FETİH 2. MEHMET’E ”FATİH” UNVANI GETİRDİ

Orta Çağ’ın En Güçlü Kara Ve Deniz Kaleleri, Fatih Sultan Mehmet’in Kuşatma Teknikleri, Ateşli Silahları Ve Düzenli Askeri Gücü Karşısında Yenilmiş Oldu.

Konstantinopolis’in Fethi İle 1058 Yıllık Bizans İmparatorluğu Sona Erdi, Orta Çağ Kapandı Ve Yeni Çağ Başladı. Konstantinopolis, Osmanlı Devleti’nin Yeni Başkenti Oldu.

29 Mayıs 1453 Salı Günü Öğle Vakti Fatih Sultan Mehmet Atının Üzerinde Bütün Devlet Erkanı Ve Vezirleri Peşinde Atlarıyla Pempton Kapısı’ndan Şehre Girdi. Fatih Sultan Mehmet, Hagia Sophia (Aya Sofya) Kilisesi’nin Etrafını Dolaştı Ve Böyle Eşsiz Bir Şehri Kendisine Bağışladığı İçin Allah’a Şükretti.